A.AMONIAC

I. Cấu tạo phân tử:

- CTPT : NH₃

- CTe: H : N:H

                ..

                H

- CTCT:

             H  -  N  -   H

                    |

                    H                    

 →  p/tử NH₃ phân cực .

II. Tính chất vật lý:

- Là chất khí không màu, mùi khai, xốc, nhẹ hơn không khí

- Tan nhiều trong nước, tạo thành dd có tính kiềm  

 III. Tính chất hoá học:

1. Tính bazơ yếu:

a. Tác dụng với nước:

- Khi hoà tan khí NH₃ vào nước, 1 phần các phân tử NH₃ phản ứng tạo thành dd bazơ à dd NH₃ là bazơ yếu:

     NH₃ + H₂O → NH₄⁺+ OH^-

- Làm quỳ tím chuyển sang màu xanh , phenoltalein từ trắng chuyển sang màu hồng:

b. Tác dụng với dung dịch muối:

- Dd NH₃  có khả năng làm kết tủa nhiều hidroxít kim loại

AlCl₃ + 3 NH₃ + 3 H₂O →  Al(OH)₃ +  3 NH₄Cl

Al³⁺+3NH₃+3H₂O  →  Al(OH)₃+ 3NH₄⁺

 c. Tác dụng với axít :

2NH₃ +  H₂SO₄ →  (NH₄)₂SO₄

NH_{3 (k)  (không màu)}   +    HCl _{(k) (Không màu)}→   NH₄Cl _{(khói trắng)}

  2. Tính khử:

a. Tác dụng với oxi:

                      t^o

 4 NH₃ + 3O₂ → 2N₂ + 6 H₂O

b. Tác dụng với Clo:

2 NH₃ + 3Cl₂ →  N₂ + 6 HCl

- Nếu NH₃  dư

NH₃ + HCl → NH₄Cl (khói trắng)

* Kết luận: Amoniac có các tính chất hoá học cơ bản:

- Tính bazơ yếu

- Tính khử    

IV. Ứng dụng:

- Ứng dụng chủ yếu của amoniac là điều chế phân đạm, điều chế axit nitric, là chất sinh hàn, sản xuất hiđrazin N₂H₄ dùng làm nhiên liệu cho tên lửa.

- Dung dịch amoniac còn được dùng làm chất tẩy rửa gia dụng.  

V. Điều chế:

1. Trong PTN:

-Đun nóng muối amoni với Ca(OH)₂ hay dd kiềm

                           t^o

2NH₄Cl+Ca(OH)₂→  CaCl₂+2NH₃ ↑+2H₂O

-Để làm khô khí, ta cho khí NH₃ có lẫn hơi nước qua bình vôi sống CaO.

-Điều chế nhanh 1 lượng nhỏ khí NH₃, ta đun nóng dung dịch NH₃ đậm đặc.

2. Trong CN:  

                          t^o, P     

N_{2 (k)} + 3H_{2 (k)}  →     2 NH_{3 (k)} , ΔH < 0 

                           Xt

t^o: 450 – 500^OC

P: 200- 300 atm

Chất xúc tác: Fe/Al₂O₃, K₂O

B. Muối amoni:

-Muối amoni là chất tinh thể ion gồm cation amoni NH₄⁺ và anion gốc axít.

Vd: NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄ , (NH₄)₂CO₃

 I. Tính chất vật lý:

-         Tinh thể

-         Đều tan trong nước

      -   Ion NH₄⁺ không màu

 II. Tính chất hoá học:

1. Tác dụng với bazơ kiềm:

(NH₄)₂SO₄ + 2NaOH  → Na₂SO₄ + 2NH₃ + 2H₂O.

PT ion thu gọn: NH₄⁺ + OH^- → NH₃  + H₂O

→ Điều chế NH₃ trong PTN và nhận biết muối amoni.

2. Phản ứng nhiệt phân:

* Muối amoni tạo bởi axít không có tính oxi hoá: (HCl,H₂CO₃) →  NH₃

NH₄Cl (r) →  NH_{3 (k)} + HCl _(k).

(NH₄)₂CO₃ (r)  →NH₃ (k) + NH₄HCO₃(r).

NH₄HCO₃(r) →NH₃(k) + CO₂(k) + H₂O

* Muối amoni tạo bởi axít có tính oxi hoá: (HNO₂, HNO₃) → N₂ , N₂O

NH₄NO₂ →N₂ + 2H₂O

NH₄NO₃ → N₂O + 2H₂O