I. Khái niệm, phân loại

1. Khái niệm

Khi thay thế nguyên tử hidro của phân tử hidrocabon bằng nguyên tử halogen ta được dẫn xuất halogen của hidrocabon

* Có thể thu được dẫn xuất halogen bằng nhiều cách khác nhau.

- Thế nguyên tử hidro của hidrocabon bằng nguyên tử halogen.

      CH₄ +Cl₂  →  CH₃Cl

- Cộng hidro halogenua hoặc halogen vào hidrocabon không no.

  CH₂≡CH₂ + Br₂   →  CH₂Br-CH₂Br

- Thế nhóm -OH trong phân tử ancol bằng halogen

C₂H₅OH +HBr  →   C₂H₅Br +H₂O

2. Phân loại 

- Các dẫn xuất halogen được phân loại dựa vào bản chất của halogen, số lượng nguyên tử halogen và đặc điểm cấu tạo của hidrocabon.

- Một số loại dẫn xuất halogen thường gặp:

 + Dẫn xuất halogen của hidrocabon no, mạch hở.

VD: CH₃Cl (metyl clorua)

     CH₂Cl- CH₂Cl (1,2- dicloetan)

 +Dẫn xuất halogen của hidrocabon không no , mạch hở

VD:CH₂=CHCl

 + Dẫn xuất của hidrocabon thơm

VD: C₆H₅Br( Phenyl bromua)

 - Bậc của dẫn xuất halogen bằng bậc của nguyên tử C liên kết với nguyên tử halogen 

 + Bậc 1: CH₃-CH₂Cl

+ Bậc 2:  CH₃-CHCl-CH₃

₊ Bậc 3 : (CH₃)₃C-Br

II. Tính chất vật lí

III. Tính chất hóa học

1. Phản ứng thế nguyên tử halogen bằng nhóm-OH

Phương trình tổng quát:

R_X +NaOH → R-OH +NaX

C₂H₅OH+KOH → C₂H₅OH +NaBr 

2. Phản ứng tách hidrohalogennua

CH₂-CH₂ +KOH →CH₂=CH₂ +KBr +H₂O

 |      |

H     X

IV. Ứng dụng

1. Làm nguyên liệu tổng hợp hữu cơ

- Vinylclorua tổng hợp nhựa PVC

- Isopren tổng hợp cao su Isopren

- CF₂=CF₂ tổng hợp tefon

- Tổng hợp ancol, phenol...

2. Làm dung môi : Clorofom; 1,2- Dicloetan...

3. Các lĩnh vực khác: Thuốc trừ sâu, diệt côn trùng, thuốc gây mê...