Bài 4: Các nguyên tố khoáng. Dinh dưỡng thiết yếu và vai trò của chúng
I. Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây
- Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu là:
+ Nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu trình sống.
+ Không thể thay thế được bởi bất kì nguyên tố nào khác.
+ Phải trực tiếp tham gia vào quá trình chuyển hóa vật chất trong cơ thể.
- Các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu gồm:
+ Nguyên tố đại lượng : C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg.
+ Nguyên tố vi lượng : Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo, Ni.
II. Vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây
- Hiện tượng thiếu các nguyên tố dinh dưỡng thường được biểu hiện thành những dấu hiệu màu sắc đặc trưng trên lá.
+ Thiếu đạm (N): lá vàng nhạt, cây cằn cỗi.
+ Thiếu lân (P): lá vàng đỏ, trổ hoa trễ, quả chín muộn.
+ Thiếu kali (K): ảnh hưởng đến sức chống chịu của cây.
+ Thiếu canxi (Ca): ảnh hưởng đến độ vững chắc của cây, rễ bị thối, ngọn cây khô héo.
- Vai trò của các nguyên tố khoáng:
+ Tham gia cấu tạo chất sống.
+ Điều tiết quá trình trao đổi chất.
III. Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng khoáng cho cây
1. Đất là nguồn cung cấp chủ yếu các chất khoáng cho cây
- Trong đất các nguyên tố khoáng tồn tại ở 2 dạng:
+ Không tan.
+ Hòa tan.
- Cây chỉ hấp thụ các muối khoáng ở dạng hòa tan.
2. Phân bón cho cây trồng
- Tùy thuộc vào loại phân, giống cây trồng để bón liều lượng cho phù hợp.
- Bón không hợp lí với liều lượng cao quá mức cần thiết sẽ:
+ Gây độc cho cây.
+ Ô nhiễm nông sản.
+ Ô nhiễm môi trường đất, nước…