A.LÍ THUYẾT

I. Chuyển động tịnh tiến của một vật rắn.

1. Định nghĩa.

Chuyển động tịnh tiến của một vật rắn là chuyển động trong đó đường nối hai điểm bất kỳ của vật luôn luôn song song với chính nó.

2. Gia tốc của vật chuyển động tịnh tiến.

Khi vật chuyển động tịnh tiến mọi điểm của vật có cùng gia tốc. theo định luật II Newton :

 hay 

Trong đó : , chiếu lên trục tọa độ ta được:

Ox : F_1x + F_2x + … + F_nx = ma

Oy : F_1y + F_2y + … + F_ny = 0

II. Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định.

1. Đặc điểm của chuyển động quay. Tốc độ góc.

– Khi vật rắn quay quanh một trục cố định thì mọi điểm của vật có cùng một tốc độ góc w gọi là tốc độ góc của vật.

– Nếu vật quay đều thì w = const. Vật quay nhanh dần thì w tăng dần. Vật quay chậm dần thì w giảm dần.

2. Tác dụng của mômen lực đối với một vật quay quay quanh một trục.

a) Thí nghiệm.

+ Nếu P₁ = P₂ thì khi thả tay ra hai vật và ròng rọc đứng yên.

+ Nếu P₁ $\ne$ P₂ thì khi thả tay ra hai vật chuyển động nhanh dần, còn ròng rọc thì quay nhanh dần.

b) Giải thích.

Vì hai vật có trọng lượng khác nhau nên hai nhánh dây tác dụng vào ròng rọc hai lực căng khác nhau nên tổng đại số của hai mômen lực tác dụng vào ròng rọc khác không làm cho ròng rọc quay nhanh dần.

c) Kết luận.

Mômen lực tác dụng vào một vật quay quanh một trục cố định làm thay đổi tốc độ góc của vật.

 B.BÀI TẬP

* Công thức

    Biểu thức xác định gia tốc của vật chuyển động tịnh tiến:

=m$\overrightarrow{a}$.

* Phương pháp giải

+ Vẽ hình, xác định các lực tác dụng lên vật.

+ Viết biểu thức định luật II Niu-tơn (dạng véc tơ).

+ Chuyển biểu thức véc tơ về biểu thức đại số bằng phép chiếu.

+ Giải phương trình hoặc hệ phương trình để tìm các ẩn số